عمرانی: تولید و انبوه‌سازی محصولات تراریخته ۵ سال تعلیق شود/حیات غیب: سطح کشت تراریخته در دنیا از ۲۰۱۵ روبه کاهش است/ انجمن ارگانیگ مخالف تولید و واردات ترایخته است

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری برای دومین بار در 10 روز گذشته به بررسی تولید محصولات تراریخته (دست ورزی شده ژنتیکی) در کشور پرداخت.

در این برنامه رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو، محمود تولایی رئیس انجمن ژنتیک ایران، داود حیات‌غیب نماینده سازمان محیط زیست کشور و آزاد عمرانی عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران حضور داشتند.

حیات‌غیب در پاسخ به این سؤال که چرا در شرایطی که کشورهای تولیدکننده و حتی کشورهای اروپایی رویکردی احتیاط‌آمیز نسبت به تولید و کشت محصولات تراریخته دارند، ما نسبت به آن بازتر عمل می‌کنیم، گفت: این سؤال را باید از مسئولان پرسید.

وی افزود: براساس آمار وزارت بازرگانی از 10 سال گذشته مواد غذایی تراریخته برای مصارف انسانی و دام و طیور از کشور برزیل به ایران وارد شده است.

نماینده سازمان محیط زیست تصریح کرد: کشور برزیل بعد از آمریکا بزرگترین کشور تولیدکننده محصولات دست‌کاری شده ژنتیکی است.

وی بیان داشت: محصولات تراریخته در کشور ما طی این سال‌ها وجود داشته اما علی‌رغم اینکه در سال 1388قانون ایمنی زیستی در کشورمان تصویب شد، در رابطه با مخاطرات محصولات تراریخته مطابق قانون ایمنی زیستی و پروتکل کارتاهنا عمل نکردیم.

حیات‌غیب در پاسخ به این سؤال که سازمان محیط زیست در رابطه با تولید محصولات تراریخته چه رویکردی دارد، گفت: رویکرد سازمان محیط زیست احتیاط‌‌آمیز است و معتقد است تصمیم‌گیری برای تولید آن براساس مخاطراتی که ممکن است بر روی ایمنی زیستی داشته باشد، صورت گیرد.

وی افزود: تولید و انبوه‌سازی محصولات تراریخته در لایحه برنامه ششم توسعه در بخش فناوری آمده است، نه در بخش کشاورزی و بنابراین بخش فناوری نمی‌تواند تصمیم‌گیرنده برای بخش کشاورزی باشد.

نماینده سازمان محیط زیست در مورد آماری که در رابطه با افزایش تولید و کشت محصولات تراریخته در دنیا به آن اشاره می‌شود، گفت: این آمار اشتباه است.

وی افزود: براساس سایت فائو یک میلیارد و 566 میلیون هکتار زمین قابل کشت در دنیا وجود دارد که تنها 181 میلیون هکتار آن تا سال 2013 به کشت محصولات تراریخته اختصاص داشته است.

حیات‌غیب بیان داشت: اما از سال 2105 سطح زیر کشت محصولات تراریخته در دنیا روبه کاهش بوده است.

وی بیان داشت: 89 درصد زمین‌های زیر کشت محصولات کشاورزی در دنیا از روش کشت سنتی و همچنین کشتی که در آن استفاده از سم و کود مدیریت می‌شود، استفاده می‌کنند.

نماینده سازمان محیط زیست در پاسخ به این سؤال که آیا واردات محصولات تراریخته تحت کنترل است، اظهار داشت: واردات و کشت محصولات تراریخته قابل کنترل است، به شرطی که اراده سیاسی پشت آن باشد و به صورت نظام‌مند انجام شود.

حیات‌غیب افزود: گفته می‌شود که محصولات وارداتی تراریخته به کشور آزمایش می‌شود، اما نمی‌دانم چه آزمایشی روی آنها انجام می‌شود؟

وی بیان داشت: 30 درصد از محصولات کشاورزی جزو ضایعات است که اگر با روش‌های علمی و استفاده از مکانیزاسیون در بخش کشاورزی این رقم را کاهش دهیم، نیازی به استفاده از محصولات دست‌کاری شده ژنتیکی وجود ندارد.

نماینده سازمان محیط زیست افزود: اگر روش‌های کشت اصلاح شود، می‌توانیم ضایعات را به 10 درصد کاهش دهیم و بنابراین 20 درصد افزایش تولید در محصولات کشاورزی داشته باشیم.

حیات‌غیب بیان داشت: تا زمانی که تولید محصولات تراریخته در آزمایشگاه انجام شود، امکان کنترل و نظارت بر آن وجود دارد، اما وقتی محصولی کشت و رهاسازی شود، دیگر امکان کنترل آن وجود ندارد.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا سازمان محیط زیست کشور از نامه دکتر ظریف به رئیس دفتر وقت رئیس جمهور در اسفند سال 78 در مورد مخاطرات استفاده از محصولات تراریخته اطلاع دارد، گفت: بله. حضور دکتر ظریف در نشستی که در سال 78 در راستای تدوین پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا انجام شد، موجب شد تا دست قدرت‌های سیاسی از تدوین آن پروتکل کوتاه شود و در پروتکل مذکور منافع کشورهای در حال توسعه سنجیده شود.

نماینده سازمان محیط زیست ادامه‌ داد: محصولات تراریخته به وسیله شرکت‌های چند ملیتی بزرگ مانند مون‌سانتو و سین‌جنتا تولید می‌شود که بازار جهانی را در دست دارند و سالیانه 16 الی 20 میلیارد دلار بذر و سم محصولات تراریخته ژنتیکی را تولید می‌کنند.

در ادامه این گفت‌وگو آزاد عمرانی عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران گفت: تناقض‌های زیادی در مورد محصولات تراریخته وجود دارد و بحث در مورد تولید و مصرف آن نیازمند کار کارشناسی است.

وی افزود: انجمن ارگانیک ایران بنابه رسالتی که دارد، مخالفت خود را با هرگونه واردات، تولید و رهاسازی محصولات دستکاری شده ژنتیکی اعلام کرده است.

عمرانی با بیان اینکه موافقان تولید محصولات تراریخته مخالفان تولید را ذی‌نفع واردات تراریخته عنوان می‌کنند، گفت: اینها جسارت داشته باشند و آدرس اشتباه ندهند و اعلام کنند، چه کسانی ذی‌نفع واردات هستند.

وی با بیان اینکه در تولید محصولات تراریخته کشاورز و مصرف‌کننده به عنوان ارکان اصلی مغفول مانده‌اند، گفت: گاهی تصمیماتی گرفته می‌شود که مخالفان با آن به فناوری‌ستیزی و دانایی‌ستیزی متهم می‌شوند.

عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران بیان داشت: باید بررسی کرد که آیا امکان کشت محصولات تراریخته برای کشاورزان وجود دارد و کشاورزان بعدها بر اثر کشت و انبوه‌سازی این محصولات دچار آسیب و مخاطرات زیست محیطی نمی‌شوند.

عمرانی به گیاه آزولا اشاره کرد و گفت: چند سال پیش این گیاه از کشور فیلیپین به ایران وارد شد و در حال حاضر به معضلی برای شالیزارهای کشور تبدیل شده است.

وی افزود: 30 درصد تولید ناخالص داخلی از محول تولید کشاورزی است و گاهی کشاورزان با یک تصمیم غلط دولتمردان دچار آلودگی‌های زیست محیطی می‌شوند.

عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران افزود: سؤال من اینجا است که آیا در صورت بروز مشکلی برای کشاورزان حسابرسی زیست محیطی انجام  خواهد شد، چه تضمینی وجود دارد که اگر برنج و پنبه تراریخته انبوه‌سازی شد و بر اثر آن مشکلاتی برای کشاورزان و محیط زیست پیش آمد دولتمردان و آنهایی که الان سنگ تولید محصولات تراریخته را به سینه می‌زنند این قشر را تنها نگذارند؟

عمرانی بیان داشت:‌ مسئله محصولات تراریخته یک تجارت معمولی در دنیا نیست و زیر نظر شرکت‌های چند ملیتی است.

وی افزود: از نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌خواهم که در مورد بررسی برنامه ششم توسعه که در بندی از آن به تولید و انبوه‌سازی محصولات دستکاری شده ژنتیکی پرداخته شده دقت‌نظر بیشتری داشته باشند و در راستای تضمین سلامت مردم به مدت 5 سال تولید و انبوه‌سازی محصولات دستکاری شده ژنتیکی را برای به نتیجه رسیدن بحث‌های علمی معلق نگاه دارند.

عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران در پاسخ به این سؤال که اقبال عمومی مردم در دنیا نسبت به مصرف محصولات تراریخته چگونه است، گفت: اگرچه قیمت دستکاری شده ژنتیکی نسبت به سایر محصولات کمتر است، اما اقبال استفاده از آن نیز نسبت به سایر محصولات کمتر شده است.